FAQ

• Information I shared on my blog is based on my own experiences and must be considered just as advice.
• What are the steps of making a gourd lamp ? 

You may follow the steps below while making a gourd lamp. I will try to explain each step seperately while updating my blog.

1. Cleaning the outside of gourd.
2. Opening the bottom of gourd and cleaning inside.
3. Drawing a pattern on gourd.
4. Opening holes for light beads.
5. Drilling little holes.
6. Paint
7. Installing gourd light beads.
8. Vernishing
9. Installing electric system.

• What is the best size (diameter) while opening the bottom of gourd?

This all depends on what you would like to make, a table lamp or a hanging lamp and you must decide before opening the bottom. If you wish to make a table lamp, after finishing it you will need to install the gourd on a lamp base seen on the picture below.

As you notice there is a spring which holds the gourd. The length of this spring from one side to the end is around,4,3 inches.The diameter of the hole must not be higher than 3,15 inches and if you open a bigger hole the spring will not hold the gourd on base.But at the same time if you open the hole smaller than 3,15 inces you may not be able to put your hand inside the gourd to clean it.For this reason 3,15 inched diameter is the exact diameter size for both purposes.

But, if you wish to make a hanging lamp, this time you may open the bottom of the gourd little bit bigger but I still do not recommend opening bigger hole because these lamps are being made for dedoration purposes but nor for illumination and also incase you change your mind to use as a table lamp just by adding a base  you can simply convert it to a table lamp.

• Which one do I have to do first? Drilling the holes or cleaning ?

Cleaning must be first. Naturally the gourd will be weakend after drilling and your gourd will become sensitive.It is obvious that some force will be applied from inside to out during cleaning process.For this reson there will be a risk for the gourd to be broken during cleaning process. If you drill the holes first and break the gourd while clening than all what you have done will be gone...
So, better to clean outside and inside of the gourd before drawing the pattern and drilling.

• How can I draw the pattern on a gourd ? 

Bu konuda çok değişik yöntemler uygulanmaktadır. En sık karşılaştığım soru ise kopya kağıdı ile desen çizilip çizilemeyeceğidir. Tabii ki kopya kağıdı ile desen çizilebilir ancak bu uygulama sadece küçük desenler için uygundur. Şayet kopyalamak istediğiniz desen bir tam A4 kağıdını kaplıyor ise , kabak küresel olduğundan kağıdı kabağın üzerine kasmadan yapıştırmanız mümkün olmayacaktır.Bu nedenle büyük desenleri kopyalama yöntemi ile yapmak hayli zordur ve iyi sonuç alınmaz.

Boncuklu su kabağı lambalarda estetik görünümü sağlayan temel özellik simetridir ve simetriyi yakalamanın temel şartı da geometrik şekillerden oluşan desenler yaratmaktır. 

Her kabağın boy ve şekil itibariyle farklı olduğunu dikkate aldığımızda bir çalışmadaki desenin kopyalanarak başka bir kabağa uygulanması halinde istenen görüntüyü elde etmek zordur. O halde ideal olanı her kabak için ayrı ölçülendirme yaparak deseni yeniden çizmektir.

Bunun için size aşağıda basit bir örnek vermeye çalışacağım.

Öncelikle gerekli malzemeleri listeleyelim .

a. Bir adet içi dışı temizlenmiş ham kabak

b. Bir adet abajur altlığı

c. Bir adet kurşun kalem

d. Bir adet mezro

e. Bir adet sağlıklı çalışan pergel.

f. Değişik boylarda muhtelif bardak , sert olmak kaydıyla değişik ölçülerde prizma kutu vs gibi malzemeler.

Aşağıdaki modeli çizmek istediğimizi düşünürsek ;

Simetriyi yakalamak için ölçüm ve başlangıç çizgisinin tespiti çok önemlidir.

Burada ilk tespit etmemiz gereken çizgi aynen yerküredeki ekvator çizgisi gibi kabağın gövde üzerindeki en şişman noktayı belirlememiz yani kabağın ekvatorunu belirlememiz gerekir. 

Bunun için,  malzemeleri hazırladıktan sonra

a.Kabağı abajur altlığı üzerindeki yaya takalım. 

b.Herhangi bir bardak üzerine kurşun kalemi yatay olarak yerleştirelim ve kalemin ucunu kabağa yaklaştıralım. Kalem ucu kabağın gövdesindeki en şişman noktayı yakalayana kadar diğer nesnelerden değiştirmeler yaparak işleme devam edelim.

c. Kurşun kalem kabağın en şişkin noktasını yakaladığında bir elimizle kalemi bardak üzerinde sabitleyip kalem ucunu kabağa değdirirken diğer elimizle de kabağı kendi ekseni etrafında döndürmeye başlayalım.Bu işlem esnasında kalemin ucu kabak üzerine temas ediyor olmalıdır. Tam bir turu tamamlandığında kabak üzerine ekvator çizgisinin çizilmiş olduğunu göreceksiniz.  

d. Ekvator üzerine kısa bir dikey çizgi koyalım ve mezro ile kabağın çevresini olabildiğince net / hatasız ölçelim. Kabak çevresinin 60 cm olarak ölçülmüş olduğunu varsayalım ve ekvator çizgisi üzerinde herhangi bir noktaya kısa dikey bir işaret koyalım. 

Şayet kabak üzerine resimde görüldüğü gibi 6 adet daire çizeceksek 60/6=10 hesabından hareketle 10  cm aralıklarla aynı kısa dikey işaretlerden koyarak her 10 cm de bir bu işlemi tekrarlayın. Sonuçta kabağımızın çevresi 10 ar cm eşit aralıklarla 6 eşit parçaya bölünmüş olmalıdır.

e. Yine hesap yaparak , pergeli 4 cm - 4,5 cm açarak bu çizgilerden birine yerleştirip bir daire çizelim ve pergeli hiç bozmadan diğer işaretli notalara koyarak bütün daireleri çizelim. Şayet dairelerin tamamı eşit büyüklükte ve aralarındaki mesafeler de eşit ise doğru ilerliyoruz demektir. Daha sonra pergeli yaklaşık 1 er cm küçülterek istediğimiz sayıda iç daireleri çizelim. İç daireler tamamlandıktan sonra pergeli ilk ölçüden 1 cm kadar daha açarak yine aynı merkez noktalardan istifadeyle dış daireleri çizmeye başlayalım. Göreceksiniz ki daireler tamamlanamayacaktır. Bu durumda sadece kesişme noktalarında durarak yaylar çizelim. Aynı işlemi alt yarıda da uygulayalım. Göreceksiniz ki  yavaş yavaş kabağımız üzerinde simetrik ve geometrik bir şekil oluşmaya başlayacaktır. Tabii bu ve bundan sonrası sizlerin gerek geometri bilginiz gerekse yaratıcılığınız doğrultusunda çok farklı şekillerde yön bulacak ve her seferinde birbiri ile aynı olmayan yüzlerce desen çizebilirsiniz. 

• Delik çalışması yaparken nelere dikkat etmeliyim ?

Öncelikle delik çalışması esnasında plastik bahçe sandalyesi dediğimiz türden bir sandalyede çalışmanızı öneririm. Kabak üzerinde herhangi bir dairenin üzerine delikleri açmaya başlarken dirseğinizi kolluk üzerine sabitledikten sonra o daireye ait delikler tamamlanana kadar dirseğinizi yerinden oynatmadığınız takdirde deliklerin çok daha düzenli bir sıra içerisinde açıldığını göreceksiniz. Çalışma esnasında kolunuzun havada kalması durumunda her delikte çizgiden sapmaların olma ihtimali yüksek olacaktır.

Ayrıca, boncuk delikleri dışında yeterince küçük deliklerin açılmış olması çok önemlidir. Birincisi, bu küçük delikler kabak içerisinde oluşacak ısının dışarı çıkması için bir nevi havalandırma deliği olarak çalışacaktır. ikincisi ise, çalışmanızın duvarda tül perde gibi bir görüntü oluşturmasını sağlayacaktır.

Ancak bu delikleri delerken tek boy uç kullanmak yerine üç değişik boy uç (ör.   1,5 -2 ve 3 mm) kullanılmasını, bu uçları kullanırken de ışığın en yoğun olduğu orta kısımlarda en ince olanını, yukarı ve aşağılara doğru gidildikçe uçların büyütülmesini öneririm. 

• Boyama işlemini mi boncuklama işlemini mi önce yapmalıyım ?

Hayır, boncukları çaktıktan sonra boyama yaparsanız boncukları da boyamış olursunuz. Bu nedenle boncuklama işlemi boyamadan sonra yapılmalıdır. 

• Boncukları takarken boncuklar kabağın içine kaçıyor. Bunu önlemek için ne yapmalıyım ?

Su kabağında en yoğun kullanılan boncuk 6 mm çapında deliksiz boncuklardır. Düz matkap uçları ile açılan delikler aynen kağıt delme zımbasının kağıda açtığı delikler gibi düz delik açarlar. Bu şekilde açılan deliklere yerleştirilen boncukların kabağın içine kaçması son derece normaldir. Bir çok kişi bunu önlemek için japon yapıştırıcı ya da boncuk tutkalı gibi ürünler kullanarak boncukları tek tek yapıştırmaktadır. Bu işlem işinizi hayli zorlaştıracağı gibi boncukların kabak üzerinde farklı seviyelerde yerleşmesine ve sonuçta istenmeyen, çok amatörce bir görüntünün oluşmasına neden olmaktadır. Oysa, en geniş kısmı 6,2 mm olan ve aşağıda resmi bulunan konik uç kullanılması halinde açılan delik aynen kalemtraşın deliği gibi kabak içerisinde doğru daralan konik bir delik açacaktır.Bu şekilde açılan deliklere boncuklar çakma yöntemiyle yerleştirildiğinde hem tek tek yapıştırma zahmetinden kurtulunmuş olunacak hem de boncukların aynı seviyede yerleştirilmeleri sağlanmış olacaktır.                                                                                     

• Konik uç kullanırken delikler geniş açılıyor ya da kabakta kırılma oluyor ?

Evet, bu çok sık karşılaşılan bir sorudur. Konik uç dikkatle incelendiğinde üzerinde hayli keskin kanatçıklar vardır. Uç, yüksek hızla kullanıldığında bu kanatçıklar özellikle kabağın budak diyebileceğimiz sert dokulu kısmına denk gelen yerlerde deliğin aniden genişlemesine neden olmaktadır. Bunu önlemek için , konik uç kabak üzerinde kullanılmaya başlamadan önce mümkün olan en yüksek hızda çalıştırılarak bir tahta üzerinde uç kararana, hatta tahtadan duman çıkana kadar 200-300 adet delik açılmalıdır. Burada dikkat edilecek husus, dumanın makineden değil tahtadan çıkıyor olmasıdır. Makinenizin çok ısındığını hissetmeniz halinde ara verip bir süre sonra tekrar devam edebilirsiniz. Bu işlem bittikten sonra devir sayısını düşürerek yaklaşık 180 numara bir zımpara üzerinde konik ucun dip kısmını çok az bir miktar aşındırın. Daha sonra işinize yaramayacağını düşündüğünüz bir kabak üzerinde boncuk deliği açma provası yaparak elinizi matkaba, konik uca ve duyacağınız sese alıştırınız.

• Nasıl bir ampul kullanmalıyım? 

Su kabağı lambaya otantik özellik kazandıran en önemli malzeme kullanılan ampulün çeşididir. İster bilinen ampullerden isterse led kullanalım mutlaka sarı ışık veren ve piyasada gün ışığı olarak bilinen ampullerin kullanılması gerekir. Beyaz ışık veren ampul kullanılması halinde su kabağı lambadan beklenen otantik görüntü elde edilmez.

Burada özellikle uyarmak istediğimiz konu su kabak lambaların kullanımındaki emniyet konusudur.

Bilindiği üzere flaman ampul olarak bilinen klasik ampullerin kullanımı birçok ülkede yasaklanmış bulunmaktadır ancak ülkemizde halen kullanılmaktadır. Bu lambalar güçlerine göre belirgin bir ısı oluşturmaktadır. Kullanılan ampulun gücü ne kadar yüksek ise oluşan ısı da o kadar yüksek olacaktır. Su kabağı ise yapısı itibariyle bir nevi ahşap nitelikli bir malzemeden oluşmaktadır ve uzun süre ve kontrolsüz bir şekilde yüksek ısıya maruz kaldığında yanma olasılığı oldukça yüksektir. 

Ayrıca, yapmış olduğunuz çalışmalarda görüntünün çok renkli olması düşüncesiyle kabağın tamamen boncuklarla kaplanmış olması ve küçük deliklerin az bulunması ya da hiç olmaması halinde kabağınız hava alamayacak ve içeride oluşan ısı artarak kabağınızın yanmasına neden olacaktır.

Bununla birlikte yüksek güçteki bir ampul boncukların renklerinde de bozulmaya neden olacak ve arzu edilen renk ışıltısı elde edilemeyecektir.

Bütün bu sorun ve riskleri ortadan kaldırmak için ;

1.Su kabak lambaların aydınlatma değil dekoratif maksatlar için kullanıldığını unutmayınız.

2.Kabağın büyüklük ve kalınlığı ile doğru orantılı uygun güçte ve büyüklükte ampul kullanınız.

3.Bilinen flaman ampul yerine tasarruflu ampul ya da led kullanmayı tercih ediniz.

4.Lambanızı kesinlikle uzun süre açık bırakarak ayrılmayınız. Uzun süre uzaklaşmanız gerektiğinde mutlaka elektrik irtibatını kesiniz.

5.Yeni bir lamba yaptığınızda ya da edindiğinizde zaman zaman ısı durumunu kontrol etmeyi ihmal etmeyiniz. Bu şekilde hareket ederek en azından lambanızın ısı durumu hakkında bilginiz olacaktır.

6. Yapacağınız kabak lambalarda boncuk deliklerinin dışında mutlaka yeterince boş küçük delikler açarak lambanızın hava almasını sağlayınız. Bu deliklerden çıkacak ışık hüzmeleri aynı zamanda duvarınıza yansıma yaparak çok daha hoş bir görüntü elde etmenize yardımcı olacaktır.

7. Aile fertlerinizi bu konularda bilgilendiriniz.